Chào bạn Nguyễn Hùng Cường,

Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Việc lập di chúc là một bước rất quan trọng và cần thiết để đảm bảo tài sản của bạn được phân chia đúng theo nguyện vọng cho con cái và người thân, tránh những tranh chấp không đáng có trong tương lai. Dưới đây là những thông tin chi tiết về thủ tục lập di chúc hợp pháp tại Úc.

Tại sao cần phải lập di chúc tại Úc?

Khi một người qua đời mà không có di chúc hợp lệ (gọi là "intestate"), tài sản của họ sẽ được phân chia theo công thức do pháp luật của tiểu bang hoặc vùng lãnh thổ nơi họ sinh sống quy định. Công thức này có thể không phù hợp với mong muốn của bạn. Lập di chúc là cách duy nhất để bạn có toàn quyền quyết định ai sẽ thừa kế tài sản của mình và chỉ định người thực thi (executor) đáng tin cậy để quản lý di sản.

Các yêu cầu cơ bản để di chúc hợp pháp tại Úc

Mặc dù luật pháp có thể khác nhau đôi chút giữa các tiểu bang và vùng lãnh thổ, một bản di chúc hợp pháp thường phải đáp ứng các điều kiện sau:

• Phải được lập thành văn bản: Di chúc không thể được lập bằng lời nói.
• Người lập di chúc (testator) phải đủ năng lực: Bạn phải từ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực nhận thức (of sound mind), hiểu rõ hành động và hệ quả của việc lập di chúc.
• Phải có chữ ký của người lập di chúc: Bạn phải ký vào bản di chúc trước sự chứng kiến của hai người làm chứng.
• Phải có chữ ký của người làm chứng: Hai người làm chứng phải ký vào di chúc trước sự hiện diện của bạn. Những người này phải là người trưởng thành và đặc biệt không phải là người hưởng thừa kế trong di chúc.

Có cần luật sư để lập di chúc không?

Pháp luật Úc không bắt buộc bạn phải có luật sư để lập di chúc. Bạn có thể tự làm bằng cách sử dụng các bộ "DIY Will Kit" bán tại các bưu điện hoặc văn phòng phẩm. Tuy nhiên, đây là một trong những văn bản pháp lý quan trọng nhất trong cuộc đời bạn, vì vậy chúng tôi đặc biệt khuyên bạn nên tìm đến sự hỗ trợ của luật sư chuyên về Di chúc và Di sản (Wills and Estates).

Lý do nên sử dụng luật sư:

• Đảm bảo tính hợp pháp: Luật sư sẽ đảm bảo di chúc của bạn tuân thủ mọi yêu cầu pháp lý phức tạp của tiểu bang, giúp di chúc không bị vô hiệu sau này.
• Tránh sự mơ hồ: Một bản di chúc được soạn thảo không rõ ràng có thể dẫn đến những cách hiểu khác nhau và gây ra tranh chấp, kiện tụng tốn kém cho gia đình. Luật sư sẽ sử dụng ngôn ngữ pháp lý chính xác để thể hiện rõ ràng ý muốn của bạn.
• Tư vấn cho các tình huống phức tạp: Nếu bạn có tài sản ở cả Úc và Việt Nam, có gia đình phức tạp (con riêng, con chung), sở hữu doanh nghiệp, hoặc có các quỹ tín thác (trusts), việc tư vấn từ luật sư là cực kỳ cần thiết.
• Tư vấn toàn diện: Luật sư không chỉ giúp bạn soạn di chúc mà còn có thể tư vấn về việc chỉ định Giấy ủy quyền bền vững (Enduring Power of Attorney) và Người giám hộ lâu dài (Enduring Guardianship), để có người thay bạn quyết định các vấn đề tài chính và sức khỏe nếu bạn không còn đủ năng lực.

Bạn có thể tìm kiếm các dịch vụ luật sư chuyên nghiệp của người Việt tại Úc để được hỗ trợ tốt hơn về mặt ngôn ngữ và văn hóa.

Quy trình lập di chúc với luật sư

1. Liệt kê tài sản và các khoản nợ: Ghi lại tất cả tài sản bạn sở hữu (nhà cửa, xe cộ, tiền trong ngân hàng, cổ phiếu, quỹ hưu bổng superannuation...) và các khoản nợ.
2. Quyết định người thừa kế (beneficiaries): Xác định rõ bạn muốn để lại tài sản cho ai và tỷ lệ phân chia cụ thể.
3. Chọn người thực thi di chúc (executor): Đây là người hoặc tổ chức (ví dụ như Public Trustee của tiểu bang) sẽ chịu trách nhiệm thi hành các chỉ dẫn trong di chúc. Người này cần đáng tin cậy, có tổ chức và sẵn lòng đảm nhận vai trò này. Bạn nên chọn ít nhất một người và có thể chỉ định người dự phòng.
4. Liên hệ và làm việc với luật sư: Cung cấp các thông tin trên cho luật sư để họ soạn thảo bản di chúc.
5. Ký di chúc: Sau khi bạn đã hoàn toàn đồng ý với nội dung, bạn sẽ ký vào bản di chúc theo đúng thủ tục với sự có mặt của hai người làm chứng.
6. Lưu trữ an toàn: Luật sư có thể giữ bản gốc di chúc của bạn trong tủ hồ sơ an toàn của họ. Bạn nên giữ một bản sao và thông báo cho người thực thi di chúc biết bản gốc đang được lưu ở đâu.

Nguồn thông tin tham khảo chính thức

Để tìm hiểu thêm thông tin từ chính phủ Úc, bạn có thể tham khảo trang web của chính phủ về di chúc và giấy ủy quyền tại đây: Wills and powers of attorney.

Việc chuẩn bị một bản di chúc chu đáo là cách tốt nhất để bạn thể hiện sự quan tâm và bảo vệ tương lai cho những người thân yêu của mình. Chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe và bình an.

Bạn cũng có thể tham khảo thêm các các dịch vụ hỗ trợ pháp lý khác trong cộng đồng người Việt để có thêm sự lựa chọn.

Ngoài ra, bạn có thể tham gia các nhóm cộng đồng sau trên Facebook để trao đổi, tìm kiếm lời khuyên từ những người có kinh nghiệm:

• Người Việt Tại Úc - Nguoiviettaiuc.Com: https://www.facebook.com/groups/nguoiviettaiucofficial
• VDS Việc làm, Nhà ở & Dịch vụ tại Úc: https://www.facebook.com/groups/VietnameseDynamicStudents

Lưu ý: Nội dung trả lời chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên từ chuyên gia. Để có thông tin chính xác và phù hợp nhất với tình huống của bạn, hãy liên hệ với chuyên gia hoặc cơ quan chức năng có thẩm quyền.